Tekst łatwy do czytania (dokument docx)
Nazwa zadania: Badanie kondycji wolontariatu w małopolskich organizacjach pozarządowych.
Finansowanie zadania: Projekt realizowany w ramach wykonywania przez Federację LGD Małopolska z siedzibą w Chełmcu przy ul. Papieskiej 2, 33-395 Chełmiec, zadania publicznego o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 571) pod tytułem: „Badanie kondycji wolontariatu w małopolskich organizacjach pozarządowych” na podstawie umowy I/1990/KZ/2659/24 z dnia 14.05.2024 zawartej pomiędzy Województwem Małopolskim z siedzibą w Krakowie przy ul. Basztowej 22, 31-156 Kraków, a Federacją na podstawie Uchwały NR 957/24 Zarządu Województwa Małopolskiego z dnia 26.04.2024 w sprawie rozstrzygnięcia otwartego konkursu ofert na realizację zadań publicznych Województwa Małopolskiego w obszarze promocji i organizacji wolontariatu w 2024 r. pn. „Małopolska stawia na wolontariat”.
Termin realizacji zadania: 2024-05-15 do 2024-12-16
Syntetyczny opis zadania:
Zadanie będzie realizowane w całej Małopolsce, zgodnie z obszarem działania Federacji LGD. Jej członkowie mają swoje siedziby w różnych częściach regionu, co ułatwi realizację badań, zwłaszcza na wsi. Grupę docelową zadania stanowią wszyscy mieszkańcy Małopolski, zarówno osoby, które angażują się w działania III sektora, jak i osoby nie podejmujące takiej aktywności. Szeroka definicja grupy docelowej oznacza, że jej członkowie mają zróżnicowane potrzeby. Odpowiedzią na nie może być rozwój społeczeństwa obywatelskiego i wzmocnienie NGO, do czego przyczyni się realizacja zadania. Jego celem jest zbadanie i przeanalizowanie kondycji wolontariatu w małopolskich NGO oraz propagowanie wiedzy na ten temat. Ułatwi to pełną realizację zapisów Programu współpracy Województwa Małopolskiego z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi DPP. W badaniach uwzględnione zostaną NGO o zróżnicowanych profilach działalności (m.in. sport, kultura, turystyka, edukacja, działania na rzecz dzieci i seniorów, ochrona zdrowia), co pozwoli na zaadresowanie potrzeb całej grupy docelowej. Cele zadania zostaną osiągnięte dzięki badaniom i analizom wykorzystującym metody jakościowe i ilościowe. Istotne będą też działania promocyjne i sieciujące, które doprowadzą do bezpośredniego zaangażowania przedstawicieli NGO i wolontariuszy w formułowanie rekomendacji. Charakter zadania wpisuje się wprost w inne aktywności oferenta, który jest zrzeszeniem organizacji działających na rzecz rozwoju Małopolski, w szczególności Lokalnych Grup Działania wdrażających instrument Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność. Oferent reprezentuje duże i zróżnicowane środowisko skupione na rozwoju wolontariatu i wzmacnianiu społeczeństwa obywatelskiego. Wiedza na temat potrzeb w tym zakresie zostanie bezpośrednio wykorzystana do podejmowania odpowiednich działań zarówno przez Federację, jak i zrzeszone w niej organizacje. Wartością dodaną zadania będzie wymiana wiedzy pomiędzy wiejskimi i miejskimi NGO.
Przewidziane działania w ramach realizacji zadania:
- Przygotowanie raportu metodologicznego, narzędzi badawczych, baz danych i instrukcji
- Przeprowadzenie analizy dostępnych aktualnych danych (desk research)
- Przeprowadzenie badania ilościowego
- Przeprowadzenie badania jakościowego
- Opracowanie i analiza zebranych danych
- Badanie co-creation
- Opracowanie projektu raportu końcowego
- Opracowanie raportu końcowego i prezentacji multimedialnej
- romocja realizacji projektu i efektów działań
Bezpośredni efekt realizacji zadania:
Bezpośrednim efektem realizacji zadania będzie opracowanie raportu z badań diagnozujących kondycję wolontariatu w małopolskich organizacjach pozarządowych. Osiągnięcie tego rezultatu będzie sprzyjać osiągnięciu celów Programu współpracy Województwa Małopolskiego z organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2024. Zdobycie wiedzy na temat uwarunkowań rozwoju wolontariatu w Małopolsce wesprze realizację głównego celu Programu, którym jest zwiększanie zaangażowania organizacji pozarządowych i mieszkańców Małopolski w życie publiczne oraz wzmacnianie współpracy międzysektorowej i rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Proponowane badania będą sprzyjać upowszechnieniu wśród mieszkańców regionu postaw społecznego zaangażowania, co jest jednym z celów Programu.
Należy podkreślić, że sama realizacja badania pomyślana została w taki sposób, by angażować przedstawicieli III sektora oraz wolontariuszy w wypracowanie rozwiązań na rzecz rozwoju wolontariatu. Sposób przeprowadzenia badań będzie sprzyjać budowie społeczności wokół zagadnienia wolontariatu oraz sieciowaniu organizacji pozarządowych. W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że Oferent jest zrzeszeniem stowarzyszeń oraz osób prawnych zainteresowanych rozwojem Małopolski. Specyficzne ulokowanie Federacji LGD Małopolska w regionie będzie ułatwiać realizację badań oraz wspierać propagowanie ich wyników.
Szeroki zakres badań oraz zróżnicowanie metod i technik badawczych sprawi, że uzyskana zostanie bezprecedensowa wiedza na temat wolontariatu. Te ambitne założenia projektu badawczego zostały przez Zarząd Federacji poddane analizie ryzyka metodą ABCD tak, by uniknąć potencjalnych zagrożeń w ich realizacji.
Działanie nr 1 (przygotowanie raportu metodologicznego i narzędzi badawczych) wiąże się z ryzykiem popełnienia błędów merytorycznych oraz niedotrzymania deklarowanych terminów. Prawdopodobieństwo tych zdarzeń oszacowano jako nieznaczne (nie więcej niż 10%), ponieważ oferent dysponuje doświadczonym zespołem.
Dodatkowo, narzędzia badawcze będą akceptowane przez Zlecającego, co pozwoli na wychwycenie ewentualnych nieprawidłowości. Skutki wystąpienia tych zdarzeń, zwłaszcza niedotrzymanie terminów, miałyby jednak istotny wpływ na realizację zadania. Z tego względu zdecydowano się na zastosowanie środka zapobiegającego wystąpieniu ryzyka w postaci współpracy z Instytutem Socjologii UJ. Konsultacja z zatrudnionymi tam badaczami społecznymi ułatwi uniknięcie błędów i terminową realizację działania.
Działanie nr 2 (desk research) wiąże się z ryzykiem niepoprawnej interpretacji danych zawartych w badanych dokumentach. Prawdopodobieństwo wystąpienia tego zdarzenia określono jako małe (11-30%). Wyniki analizy desk research mogą mieć wpływ na interpretację danych gromadzonych za pomocą innych technik badawczych oraz na formułowanie rekomendacji. Błędy są więc wysoce niepożądane i z tego względu zdecydowano się na zastosowanie działania zmniejszającego ryzyko ich wystąpienia. Zespół oferenta zostanie wsparty przez zespół doświadczonych badaczy społecznych, którymi dysponować będzie podwykonawca w projekcie.
Realizacja działania 3 (badanie ilościowe) jest zagrożona przez dwa niekorzystne zjawiska. Po pierwsze, jest to potencjalny brak zainteresowania respondentów udziałem w badaniu i brak motywacji do wypełniania ankiety. Doświadczenie posiadane przez oferenta wskazuje, że prawdopodobieństwo wystąpienia tego zjawiska jest wysokie (61-80%). Niezrealizowanie założonej próby badawczej znacząco obniżyłoby jakość wnioskowania prezentowanego w raporcie z badań. Zaplanowano szereg działań, które mają zmniejszać prawdopodobieństwo jego wystąpienia: działania promocyjne, zwiększenie do 300 NGO i 300 wolontariuszy wielkości próby proponowanej przez zlecającego zadanie, zaangażowanie w zbieranie ankiet organizacji będących członkami Federacji oraz zastosowanie różnych technik badań ankietowych (CAWI i CATI). Drugie zagrożenie dla działania 3 związane jest z ewentualną niską trafnością zbieranych danych i/lub wystąpieniem efektu ankieterskiego. Ryzyko jego wystąpienia określono jako niskie (11-30%). Niemożliwe jest całkowite wyeliminowanie wystąpienia tego typu problemów, dlatego proponuje się, by zmniejszyć ich oddziaływanie poprzez kontrolę powiązań logicznych pomiędzy odpowiedziami w ankietach i eliminację niepoprawnie wypełnionych kwestionariuszy.
Działanie 4 (badania jakościowe) wiąże się ze średnim ryzykiem (31-60%) wystąpienia problemów z rekrutacją uczestników wywiadów indywidualnych i grupowych. Zespół projektowy będzie temu przeciwdziałać poprzez współpracę z innymi organizacjami z regionu. W pierwszej kolejności wykorzystane zostanie wsparcie LGD będących członkami Federacji, co pozwoli na skuteczną rekrutację respondentów na obszarach wiejskich. W miastach do współpracy zaproszone zostaną centra wolontariatów. Dodatkowo, w Krakowie spotkanie realizowane będą w siedzibie Instytutu Socjologii UJ, co pozwoli uwiarygodnić zespół projektowy. Na prośbę respondentów będzie możliwe przeprowadzenie wywiadu telefonicznie bądź w czasie spotkania online, co ułatwi umówienie dogodnych dla nich terminów.
Ilość gromadzonych danych w ramach działania 4 rodzi ryzyko wystąpienia opóźnień (31-60%). Z tego względu zaplanowano zaangażowanie wolontariuszy, zwłaszcza studentów Instytutu Socjologii IS, którzy weprą zespół projektowy w transkrypcji wywiadów.
Prowadzenie wywiadów i spotkań warsztatowych oraz analiza danych jakościowych wymaga dużego doświadczenia. Jego brak może prowadzić do obniżenia rzetelności i trafności danych. W przypadku niniejszej oferty ryzyko takich błędów jest szacowane jako niskie, ponieważ do współpracy zaangażowany zostanie podwykonawca dysponujący badaczami z dużym doświadczeniem.
Innym zdiagnozowanym ryzykiem jest niska trafność rekomendacji formułowanych na podstawie analizy zebranych danych. Prawdopodobieństwo wystąpienia tego zjawiska jest określane na 11-30%. Żeby je zminimalizować oferent zaproponował by zaangażować w tworzenie rekomendacji przedstawicieli innych organizacji III sektora. Proponujemy dodatkową technikę pracy grupowej w postaci badań co-creation.
Realizacja projektu będzie się wiązać z koniecznością dopilnowania wielu kwestii organizacyjnych i prawnych (np. uzyskanie zgód na przetwarzanie danych osobowych od uczestników badań, poprawne przeprowadzenie rekrutacji, wybór odpowiedniego podwykonawcy). Ryzyko błędów w tym zakresie określono jako wysokie (61-80%). Zostanie ono zminimalizowane poprzez przypisanie do projektu doświadczonego koordynatora.
Przewidywana zmiana po realizacji zadania:
Federacja LGD Małopolska zrzesza organizacje działające na rzecz rozwoju regionu, w tym zwłaszcza Lokalne Grupy Działania. To specyficzne NGO, które aktywizują społeczności lokalne i wspierają generowanie wysokiej jakości kapitału społecznego. Członkowie Federacji wspierają rozwój wolontariatu oraz sami w dużej mierze opierają swoją działalność na zaangażowaniu wolontariuszy. Z tego względu zarząd Federacji podjął decyzję o ubieganiu się o realizację zadania publicznego „Badanie kondycji wolontariatu w małopolskich organizacjach pozarządowych”.
Decyzja ta poparta jest doświadczeniem oferenta, który realizował już projekt badawczy o analogicznym zakresie, który angażował NGO z całego regionu.
Lokalne Grupy Działania kreują zmiany społeczne i realizacja proponowanych badań będą wsparciem ich wysiłków w tym zakresie. Działania badawcze, konsultacyjne i promocyjne pozwolą na stworzenie skuteczniejszych instrumentów rozwoju wolontariatu i będą wzmacniać społeczeństwo obywatelskie. Tym samym realizacja proponowanego badania ma prowadzić do zmiany społecznej w regionie, zgodnie z przywołanymi tu zapisami Programu współpracy Województwa Małopolskiego z organizacjami pozarządowymi. Oczekuje się przede wszystkim zwiększenia zainteresowania NGO angażowaniem wolontariuszy w swoje działania oraz upowszechnienia postaw obywatelskiego zaangażowania wśród mieszkańców. Tego typu obserwowalne rezultaty będą wskaźnikami głębszych procesów społecznych związanych z rozwojem wysokiej jakości kapitału społecznego.
Działanie lokalnych partnerstw trójsektorowych, jakimi są LGD zakłada, że rozwój dokonuje się poprzez mobilizację endogennych zasobów społeczności. Jednym z najważniejszych zasobów są aktywni i zaangażowani w życie społeczności mieszkańcy. Rozwój wolontariatu dobrze wpisuje się w to założenie. Ważne jest, że projekt badania zakłada uwzględnienie różnych typów organizacji ze wszystkich subregionów Małopolski. Można postawić hipotezę, że rozwój wolontariatu może wymagać odmiennych działań w różnych typach społeczności lokalnych i organizacji pozarządowych. Kluczowe będzie tu zwiększanie zaufania społecznego, które może dokonywać się dzięki zwiększaniu obywatelskiego zaangażowania. Tego typu zasoby społeczności będą wspierać inne ważne działania prorozwojowe podejmowane w Małopolsce. Przykładowo, rozwój wolontariatu będzie wsparciem dla procesu deinstytucjonalizacji pomocy społecznej.
Co ważne, dzięki realizacji projektu, sektor NGO wraz z wolontariuszami przybliży się do realizacji celów operacyjnych "Długofalowej polityki rozwoju wolontariatu w Polsce" jakimi są: 1. rozwój kultury wolontariatu, 2. wzmacnianie organizatorów wolontariatu oraz 3. wzmacnianie polityk publicznych ukierunkowanych na rozwój wolontariatu. Podjęte działania badawczo promocyjne w projekcie mają charakter nie tylko informacyjny, ale realnie angażują reprezentantów III sektora, co w połączeniu ze zdobytą wiedzą o środowisku w którym działają pozwoli na rozwój społeczeństwa obywatelskiego tak w ujęciu ilościowym (zwiększenie ludzi aktywnych i liczby wolontariuszy) jak i jakościowym (lepsze rozumienie zjawiska, większa motywacja do pracy).
Projekt finansowany ze środków Województwa Małopolskiego